O YASA MECLİSTEN GEÇTİ!
Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.
TBMM Genel Kurulu’nda, Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi kabul edilerek yasalaştı.
Vatandaşların elektrik faturalarını şişiren, kayıp kaçak bedeli alınmasını yasal hale getirip, hukuk yollarını tıkayan, askeri bölgeler ve zeytinlikler ile kıyı şeritlerinde enerji santralleri kurulmasına olanak tanıyan ”Damat yasası” olarak adlandırlan yasa tasarısı TBMM’de sabaha karşı 06.32’de kabul edildi.
CHP, yasayı Anayasa Mahkemesi’ne götürme kararı aldı.
“Yeni kanun tasarısı TBMM tarafından kabul edildi. Yasa ile elektrik faturalarında vatandaş artık sadece ‘kayıp kaçak’ bedelini değil, ‘yatırım’ bedelini de ödeyecek. Üstelik yargı yolu da kapandı.
Yasa ile TRT’ye vatandaşın cebinden yıllık 800 milyon lirayı aşkın para da aktarılmaya devam edilecek. AKP’li, vekiller, yasayı geçirmek için TBMM’yi 18 saat aralıksız çalıştırdı.
ALLAHA EMANET OLUN
AKP oylarıyla sabah 06.32’de benimsenen yasadan sonra teşekkür konuşması yapan Bakan Berat Albayrak sadece bürokratlarına ve AKP’li vekillere teşekkür edip, ”İktidar partimizin vekillerine vefakarca desteğinden dolayı, gözlerine bakarak çok teşekkür ediyorum. Allah’a emanet olun” dedi. Yasa ile getirilen ve vatandaşın cebine de uzanan düzenlemeler şöyle:
ELEKTRİK FATURALARI KABARACAK
-Kayıp-kaçak bedeli, sayaç okuma bedeli, perakende satış hizmet bedeli, iletim sistemi kullanım bedeli, dağıtım bedeli faturalarda yer alacak.
-Bu tutarlar EPDK ve dağıt şirketleri tarafından serbestçe belirlenecek ve tüketiciye yansıtılacak.
-Dağıtım şirketinin kayıp kaçak kaybının faturası vatandaşa yüklenmeye devam edecek.
-Vatandaşın yargıya başvurma hakkına kısıtlama getirildi. Kayıp-kaçak için değil, sadece tarifenin yüksekli şikayetiyle dava açılabilecek.
-Dava açılamayacağı için vatandaşlardan bugüne kadar kayıp kaçak adı altında alınan toplam 33 milyar lira da geri ödenmeyecek. Kayıp kaçak bedelleri yine faturaya yansıyacak.
-Yasa yürürlüğe girdikten sonra yatırım harcamaları abonelere “dağıtım tarifesi” adı altında yeni bir kalemle fatura edilmeye başlayacak.
İSTEDİĞİ ARAZİYE İMAR YETKİSİ
– Nükleer tesis kurmak için Kıyı Kanunu’na istisna getirildi. Askeri bölgeler ve sahil şeritlerine imar yetkisi verildi. Enerji Bakanlığı acele kamulaştırma kararı alabilecek.
Bakan Albayrak’ın ‘ticari sır’ diyerek maden ruhsatı olan ismini açıklamadığı firmalara da kolaylık getiriliyor.
-Soma’da ve Ermenek’te yaşanan facianın nedeni olarak görülen ‘bölünmüş maden’ ruhsatına kolaylık getirildi. Farklı sektörlerde kömür üretilmesiyle, herhangi bir ruhsat bölgesinde sorun yaşansa bile diğer ruhsatlarda çalışma ve kömür üretimi devam edebilecek.
-TETAŞ tarafından tedarik amaçlı yapılacak elektrik enerjisi alımları ihalesiz yapılacak ve istediği fiyattan alım yapabilecek.
-Dağıtım şirketlerinin dağıtım bölgeleri ihalesiz olarak yeniden belirlenebilecek.
-Firmaların yurt çapında sahip olabileceği lisans sınırlaması kaldırılıyor. LPG dağıtıcı lisans iptalleri zorlaştırılıyor.
-Elektrik dağıtım bölgelerinin ihalesiz olarak belirlenmesi, tedarik amaçlı elektrik alımlarının ihalesiz yapılacak. Çevre mevzuatına aykırı olarak firmalara ceza muafiyeti getirildi.
52 LİRALIK FATURA 105 LİRA OLACAK
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada Anayasa Mahkemesi’ne gideceklerini vurguladı. Özel, faturaların yüzde 47’sinin vergiden ve hukuksuzca eklenen bedellerden oluştuğunu belirtti. Özel, “52 liralık faturaya geçmişte 80 lira ödüyorduk, mahkeme kararı faturayı 52 liraya indirmişti, bu düzenleme ile 105 liraya çıkıyor. Bundan sonra 52 liralık elektrik tüketene 105 lira fatura gelecek. Bu konuda halkı isyana teşvik ediyoruz. Tüketici dernekleri ile iletişim halindeyiz. Mahkeme kararlarına aykırı yasa yapılamaz. Anayasa Mahkemesi’ne gideceğiz ve vatandaşın hakkını arayacağız” dedi.
TRT’YE YILDA 800 MİLYON LİRA
Vatandaş, TRT’ye elektrik faturaları üzerinden yüzde 2 pay ödüyor. Yasa ile ödemeye devam edilecek. Bu miktar 2004’te 226.8 milyon TL, 2005’te 250.5 milyon TL, 2006’de 303.8 milyon TL, 2007’de 334.6 milyon TL, 2008’de 454.2 milyon TL, 2009’da 448 milyon TL, 2010’da 547 milyon TL, 2011’de 514.2 milyon TL, 2012’de 662.2 milyon TL ve 2013’te 800.7 milyon, 2014’de 802.2 milyon TL oldu.
O YASA MECLİSTEN GEÇTİ
Düzenlemede son dakikada yapılan değişiklikle genç girişimlere vergi muafiyeti desteği artırıldı. Buna göre ilk defa iş kuran genç girişimlerin, 3 vergilendirme dönemi boyunca kazançlarının 75 bin TL’lik kısmı, “gelir vergisinden” muaf olacak. Düzenlemenin ilk halinde yıllık 12 bin 600 TL’ye kadar gelir dilimine vergi istisnası öngörülüyordu.
TBMM Genel Kurulu yaklaşık 2 hafta süren yoğun mesaisinin ardından torba yasayı önceki gece kabul etti. 12 “ret” ve 1 “çekimser” oya karşılık CHP ve MHP’nin de desteğiyle 215 oy ile benimsenen yasa uyarınca, doğum yapan memur ve işçilere 1. çocukta 2, 2. çocukta 4, 3. ve sonraki doğumlarda ise 6 aya kadar “yarı zamanlı” çalışma hakkı verilecek.
Her ikisi de çalışıyor olmak koşuluyla ebevyenlerden birine çocuk ilköğretim çağına gelene kadar “kısmi süreli” çalışma imkanı tanınacak. Bu haklardan 3 yaşından küçük çocuğu evlat edinen kadın-erkek tüm memur ve işçiler de yararlanacak. Yarı zamanlı ve kısmi süreli çalışma imkanından, yasanın yürürlüğünden önce doğum yapan ve evlat edinen memurlar da yararlanabilecek.
İşverenler, kısmi zamanlı çalışma hakkını kullanan işçilerin çalışmadıkları saatler için “yedek işçi” alabilecek. Kısmi çalışma hakkını kullanmak veya tam zamanlı çalışmaya dönmek isteyen işçi en az 1 ay önceden işverene yazılı olarak talebini ilecek. İşçinin tam zamanlı çalışmaya başlaması durumunda, yerine alınan işçinin iş sözleşmesi kendiliğinden sona erecek. Yasa ile getirilen diğer belli başlı düzenlemeler de şöyle:
-1 Ocak 2016’dan itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere, taksici, dolmuşçu, pazarcılar gibi basit usülde vergilendirilen esnaftan, kazançlarının 8 bin lirasına kadar olan kısmı üzerinden gelir vergisi alınmayacak.
-Emniyet hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda bulunanların yararlandığı emniyet hizmetleri tazminat oranları yüzde 25 oranında artacak. Bununla polislerin maaşlarında 152 TL ila 707 TL arasında artış yaşanacak. Yükseköğrenimli polislerin emekli aylıklarında da gösterge artışıyla 58 TL’lik yükseliş sağlanacak.
-Kademe ve derece ilerlemesi yoluyla halen görevde olan uzman erbaşların maaşlarında aylık 20 ila 50 TL’lik bir artış olacak. Emekli olanların maaşlarında da 268 TL’ye kadar bir artış sağlanacak. 7 yıl uzman erbaşlık yapmayan, KPSS’siz kamuda başka bir göreve geçiş imkanından yararlanamayacak.
-Muhtarların net 940 lira olan ödenekleri bin 300 liraya yükseldi.
-Gübre ve yemde KDV sıfırlandı.
-Emekli olup da esnaf olarak çalışan BağKur emeklilerin aylıklarından artık sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacak.
-Liseden mezun olanlar 20 yaşını geçmemek, üniversiteden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek şartıyla, mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren 2 yıl süreyle gelir testi yaptırmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılacak.
-Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçtiği tespit edilen araç sahiplerine verilen idari para cezalarında yapılan indirime ilişkin düzenleme, düzenlemenin uygulamaya konulduğu tarihinden önce yapılan ödemesiz geçişlere de uygulanacak.
-Sosyoekonomik gelişmişlik endeksi düşük olan illerde 10 ve üzerinde sigortalı çalıştıran iş yerlerine yönelik uygulanan sigorta primi teşvikinde sigortalı sayısı sınırı kaldırılacak.
Şebnem Hoşgör – Ankara